Το Γεφύρι της Άρτας, το πιο ξακουστό γεφύρι της Ελλάδας, βρίσκεται στην είσοδο της πόλης και ενώνει τις δύο όχθες του ποταμού Άραχθου. Η κατασκευή του ξεκίνησε πιθανότατα τον 3ο αιώνα π.Χ., ενώ η σημερινή του μορφή προέκυψε ύστερα από αλλεπάλληλες ανακατασκευές, με τελευταία αυτή του 1612 επί Τουρκοκρατίας.
Το γεφύρι συνδέεται με τον θρύλο της θυσίας της γυναίκας του πρωτομάστορα, ώστε να στεριώσει το έργο, όπως αφηγείται το δημοτικό τραγούδι «Της Άρτας το Γιοφύρι». Πίσω από τον θρύλο κρύβεται ιστορική αλήθεια: οι Τούρκοι επέβαλαν την ανακατασκευή για στρατιωτικούς λόγους, ενώ οι κάτοικοι αντιδρούσαν σαμποτάροντας το έργο.
Δίπλα στο γεφύρι δεσπόζει ο ιστορικός πλάτανος, ηλικίας περίπου 350 ετών, τόπος εκτελέσεων κατά την Τουρκοκρατία. Σύμφωνα με την παράδοση, κάτω από αυτόν καθόταν ο Αλή Πασάς, ενώ ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄ χάραξε το όνομά του στον κορμό του κατά την επίσκεψή του το 1881.
Η Άρτα, πόλη με μακραίωνη ιστορία στην Ήπειρο, φιλοξενεί μία από τις πιο εντυπωσιακές συλλογές βυζαντινών μνημείων της νότιας Ελλάδας.
Ξεκινώντας από τον εντυπωσιακό ναό της Παναγία Παρηγορήτισσα (1285-89), που δεσπόζει στο λόφο της Πέρανθης και ξεχωρίζει για τους πέντε τρούλους του και τη λιθοδομή του, ο επισκέπτης μπορεί να κατανοήσει το μεγαλείο του μεσαίωνος στην πόλη.
Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται ο ναός της Αγία Θεοδώρα, «ζωντανή» σύνδεση της σύγχρονης Άρτας με την εποχή του Δεσποτάτο της Ηπείρου, καθώς ιδρύθηκε την εποχή της βασιλείας της και διασώζει σημαντικά στοιχεία της αρχιτεκτονικής και ζωγραφικής παράδοσης.
Ο επίσης σημαντικός ναός του Αγίου Βασιλείου της πόλης (13ος αι.) αποτελεί δείγμα της αυτής εποχής και προσφέρει έναν θαυμάσιο σταθμό στην περιήγησή σας στον βυζαντινό θησαυρό της Άρτας.
Με μία σύντομη περιήγηση στο ιστορικό κέντρο, θα μπορέσετε να αφουγκραστείτε την ατμόσφαιρα μιας πόλης που ζει με το παρελθόν της — και που προσκαλεί τον επισκέπτη όχι απλώς να δει αλλά να αισθανθεί την ιστορία της.
Στην καρδιά της άνοιξης, η πόλη της Άρτα ζωντανεύει με την πανέμορφη γιορτή της Βυζαντινή Εβδομάδα, μια πολιτιστική και πνευματική εμπειρία που συνδυάζει ιστορία, παράδοση και θρησκευτική κατάνυξη.
Διοργανώνεται από τον Δήμος Αρταίων, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας και την Ιερά Μητρόπολη Άρτας, και προσκαλεί τον επισκέπτη σε έναν μοναδικό περίπατο μέσα σε βυζαντινά μνημεία, ναούς και χορωδίες που υμνούν την παράδοση της πόλης.
Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, μπορείς να ζήσεις τη μαγεία των ψαλμών σε ιστορικούς ναούς, να συμμετάσχεις σε ξεναγήσεις που αναδεικνύουν τους αρχιτεκτονικούς θησαυρούς της Άρτας και να απολαύσεις εκδηλώσεις με παραδοσιακά έθιμα, όπως το βάψιμο αυγών και τη λαμπρή περιφορά των επιταφίων.
Είναι μια ευκαιρία να συνδυάσεις την περιήγηση σε αρχαία μνημεία με τη ζωντανή παράδοση και τη φιλοξενία της περιοχής: η Άρτα προσφέρει κάτι περισσότερο από μία απλή επίσκεψη – μια βιωματική εμπειρία που μένει στην καρδιά.
Το Κάστρο της Άρτας, χτισμένο σε στρατηγική θέση πάνω σε λόφο κοντά στον Άραχθο, αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα βυζαντινής οχυρωματικής τέχνης και σημαντικό μνημείο της Ηπείρου.
Η ιστορία του συνδέεται με την αρχαία Αμβρακία, της οποίας τμήματα της οχύρωσης ενσωματώθηκαν στα τείχη του. Η πρώτη μεγάλη οικοδομική φάση έγινε τον 13ο αιώνα, όταν η Άρτα ήταν πρωτεύουσα του Δεσποτάτου της Ηπείρου, πιθανότατα από τον Μιχαήλ Β΄ Κομνηνό Δούκα, ενώ ενισχύθηκε αργότερα από τον Νικηφόρο Β΄ Ορσίνι και τον Αλή Πασά τον 18ο αιώνα.
Έχει ακανόνιστο πολύγωνο σχήμα, με τείχη ύψους έως 10 μ. και περίπου 18 πύργους διαφόρων μορφών. Κατά την οθωμανική περίοδο προστέθηκαν επάλξεις και αρματοθυρίδες. Σήμερα, το κάστρο, σε άριστη κατάσταση, προσφέρει πανοραμική θέα της Άρτας και αποτελεί σημαντικό πολιτιστικό προορισμό που αφηγείται τη μακραίωνη ιστορία της πόλης.
Η Άρτα είναι μια γη πλούσια σε γεύσεις, αρώματα και παραδόσεις που συνδέονται άρρηκτα με τον τόπο της. Η ελαιοκαλλιέργεια, με περισσότερα από 1.250.000 ελαιόδεντρα, αποτελεί θεμέλιο της τοπικής οικονομίας, προσφέροντας την ΠΓΕ “Ελιά Άρτας” και αρωματικό ελαιόλαδο Λιανολιάς.
Η μελισσοκομία έχει βαθιές ρίζες, με ποιοτικά μέλια πορτοκαλιάς, ελάτης και ερείκης να συνεχίζουν μια νομαδική παράδοση αιώνων. Σημαντική είναι και η παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων — φέτα, κεφαλογραβιέρα, γαλοτύρι, τσαλαφούτι — που αναδεικνύουν τη δυναμική της τοπικής κτηνοτροφίας.
Οι παραδοσιακές πίτες, όπως η Ζαρκόπιτα και η Λαχανόπιτα, προσφέρουν αυθεντικές γεύσεις της Ηπείρου, ενώ τα γλυκά του κουταλιού διατηρούν τη γλυκιά μνήμη των γιαγιάδων. Ο Αμβρακικός κόλπος χαρίζει εκλεκτά αλιεύματα — χέλια, γαρίδες, σαρδέλες — και ο κάμπος της Άρτας, με τα πορτοκάλια, μανταρίνια και ακτινίδια του, συμπληρώνει την εικόνα ενός τόπου όπου η φύση, η παράδοση και η γαστρονομία συνυπάρχουν αρμονικά.
Ο Ιερός Ναός Παναγίας Παρηγορήτισσας, γνωστός ως «αρχόντισσα της Άρτας», αποτελεί ένα από τα λαμπρότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας και σύμβολο του Δεσποτάτου της Ηπείρου.
Χτισμένος στα τέλη του 13ου αιώνα από τον Νικηφόρο Α΄ Κομνηνό Δούκα και τη σύζυγό του Άννα Παλαιολογίνα, εντυπωσιάζει με την πρωτοποριακή αρχιτεκτονική του: τετραγωνική κάτοψη, πέντε τρούλους και ιδιαίτερο σύστημα στήριξης που δημιουργεί την αίσθηση αιώρησης του κεντρικού τρούλου.
Ο ναός συνδυάζει βυζαντινά και αναγεννησιακά στοιχεία, ενώ οι ψηφιδωτές και τοιχογραφικές του διακοσμήσεις μαρτυρούν υψηλή καλλιτεχνική ποιότητα. Κατά την οθωμανική περίοδο λειτούργησε ως μοναστήρι και αποτέλεσε πνευματικό κέντρο της περιοχής.
Σήμερα, λειτουργεί ως μουσείο και τόπος λατρείας στις μεγάλες εορτές, προσελκύοντας πλήθος επισκεπτών. Η Παρηγορήτισσα παραμένει ζωντανό μνημείο πίστης, τέχνης και ιστορίας, συνδέοντας το παρελθόν της Άρτας με τη διαχρονική της ταυτότητα.
